| België nogmaals op weg naar de ruimte | |
| Bestemming: baan rond de Aarde Observatieobject: de Zon | |
| posted: June 30, 2009 | Nederlands - Français - English |
 |
De spanning stijgt op de werkvloer van het SIDC, Solar Influences Data analysis Center. Twee instrumenten aan boord van de ESA-satelliet PROBA2 zijn in handen van het SIDC. De satelliet werd in juni minitieus ingepakt voor verscheping door Verhaert Space. De satelliet wordt naar Rusland gebracht waar Verhaert Space alles terug in elkaar past en de laatste testen zal uitvoeren. De lancering van de mini-satellilet met een Rockot-raket is voorzien in de periode september-november, 2009. |
| Wetenschappers en industrie hebben hun krachten gebundeld. Het resultaat is PROBA2, Project for On-Board Autonomy.
Het is een pareltje van Belgische makelij en van innoverende ruimtetechnologie. PROBA2 zal gelanceerd worden in Plesetsk, Rusland aan boord van de Russische lanceerder Rockot. PROBA2 gaat als secundaire passagier mee met de ESA SMOS satelliet in een baan op 728km hoogte. De omlooptijd zal ongeveer 100 minuten zijn. Deze baan is uitermate geschikt voor zonneobservatie vermits ze toelaat om de zon gedurende 9 maanden onafgebroken (zonder eclips) te observeren. Na de oplevering in 2008 werd PROBA2 tijdelijk gestockeerd in de cleanroom van VERHAERT SPACE in Kruibeke, in afwachting van de lancering. Vanwege problemen met de Russische lanceerder werd de lancering reeds enkele malen uitgesteld. Nu wordt de satelliet uit stockage gehaald om hem in te pakken voor het transport naar Rusland. Eens de satelliet in Rusland toegekomen is zal hij terug uitgebreid getest worden om dan op de raket gemonteerd te worden. Het PROBA2-platform beschikt over een aantal verbeteringen ten opzichte van de eerste PROBA, zoals: een verhoogde instrument capaciteit, een nieuwe boordcomputer, die door Verhaert Space ontwikkeld werd, een propulsiesysteem voor het behouden van de juiste baan en uitklapbare zonnepanelen om meer stroom te leveren. De nieuwe broer is dus beter uitgerust om complexe missies te vervullen. De in Belgie ontwikkelde instrumenten zijn compact en de elektronica heeft slechts weinig energie nodig om te functioneren. De data worden aan boord verwerkt en zeer sterk gecomprimeerd zodat toch zeer veel gegevens kunnen doorgeseind worden naar de Aarde via de beperkte telemetrie. De SWAP telescoop filmt de Zon in het extreem ultraviolet. Onzichtbare zonne-uitbarstingen kunnen zo toch worden vastgelegd op de gevoelige plaat. Wetenschappers van het STCE hebben bepaald welke golflengte in het EUV het meest geschikt was en een optimale ruimtelijke nauwkeurigheid en tijdsresolutie voor de beelden uitgekozen. Uiteindelijk werd het 17.5 nanometer, 1 beeld/minuut van de zonneschijf plus een stuk van de ruimte rondom. Dit instrument is ook in staat om een plasmawolk te volgen die van de Zon weg wordt gekatapulteerd. Het instrument met de klinkende naam LYRA is een UV-stralingsmeter waarvan een aantal detectoren gemaakt zijn van diamant. De Zon is het helderst in zichtbaar licht: de Zon straalt vooral in deze golflengten. Maar dankzij de diamant technologie kan de detector toch het UV waarnemen ondanks het overheersende zichtbaar licht. Daarnaast zorgt de diamant ook voor de nodige bescherming tegen schadelijke ruimtestraling in tegenstelling tot de klassieke Silicium diodes. Het Centre Spatial de Liège, CSL, stonden in voor de bouw van zowel LYRA als SWAP. Naast de ondersteuning van het puur wetenschappelijk onderzoek, helpen de 2 instrumenten tevens de ruimteweervoorspellers de Zon op elk ogenblik in de gaten te houden. Ruimteweer is een boeiende wetenschappelijke discipline, tegelijkertijd is het ruimteweer echter ook een bedreiging voor o.a. satellieten. Radiocommunicatie en navigatie, o.a. GPS-systemen worden sterk beïnvloed door het ruimteweer. Voorts willen allerlei bedrijven, niet-commerciële instellingen, radioamateurs, luchtvaartmaatschap-pijen, satellietoperatoren, enz. op de hoogte gehouden worden van het ruimteweer. PROBA2, zelf onderhevig aan het ruimteweer, zal instaan voor de veiligheid en bescherming tegen het ruimteweer. PROBA2 heeft alvast het voordeel dat hij voor een deel beschermd wordt door het magnetisch veld van de Aarde. | |
| Informatie over betrokken bedrijf en instituten |
|
Verhaert Space is de Belgische koploper in hoog-technologische ruimtevaarttechnologie. Het bedrijf ontwikkelt geavanceerde ruimtevaartsystemen zoals mini-satellieten. PROBA1, een succesverhaal van Verhaert Space, was de eerste in België gebouwde satelliet.
Het Solar-Terrestrial Centre of Excellence, STCE is een Belgisch wetenschappelijk expertisecentrum dat de relatie Zon-Aarde bestudeert. Het instituut is een koploper met wereldfaam op het terrein van ruimteweeronderzoek en diensten. Het Solar Influences Data analysis Centre, SIDC maakt deel uit van het STCE. Het 'PROgramme for the Development of scientific Experiments' (PRODEX) is een programma van het Europese Ruimtevaartagentschap (ESA) waaraan Belgie, als lidstaat van de ESA, deelneemt sinds juni 1988. De doelstelling van PRODEX is het bieden van (co)financiering voor de ontwikkeling en exploitatie van wetenschappelijk instrumenten en experimenten in het kader van de ruimtevaartprogramma's van ESA, zowel als van andere ruimtevaartinstellingen. |
| Informatiefiches | |
PROBA2-Project for On-Board Autonomy
|
 |
LYRA-Lyman Alpha Radiometer
|
 |
SWAP - Monitoring the solar corona
|
 |
 |
 |
 |
 |